Komfort i bezpieczeństwo żeglowania w dużym stopniu zależy od warunków atmosferycznych. Zawsze przed wyruszeniem w rejs warto sprawdzić prognozy pogody, ale jednocześnie należy być przygotowanym na zjawiska utrudniające prowadzenie jachtu. Jednym z takich najbardziej niebezpiecznych zjawisk pogodowych jest mgła, która mocno ogranicza widoczność. Sprawdźmy, jak wygląda ABC żeglowania we mgle.
Czym jest mgła i jakie są jej rodzaje?
Mgła w żeglowaniu zawsze stwarza spore niebezpieczeństwo. Powstaje w wyniku różnicy temperatur, kiedy temperatura powyżej powierzchni wody jest wyższa w stosunku do tej na powierzchni. W wyniku tego następuje wychładzanie się oraz kondensacja cieplejszych i wilgotnych mas powietrza, a efektem tego są zawieszone w powietrzu kropelki wody o mikroskopijnej wielkości, które w znacznej mierze ograniczają widoczność.
Kropelki te mogą się również łączyć ze sobą, a wtedy pojawia się mżawka. Jednocześnie odczuwa się nieprzyjemny chłód i panuje dość duża wilgotność.
Mgła jest zjawiskiem powodującym wiele wypadków i to zarówno na lądzie, jak i na wodzie. Wynika to oczywiście z faktu, że naprawdę trudno szybko dostrzec jakieś zagrożenie, np. przeszkodę.
Mgła w żeglarstwie stanowi więc duży problem, ponieważ ciężko ustalić pozycję jachtu. Nie tylko mogą występować problemy z lądowymi punktami odniesienia, ale także nie bardzo widać, co się dzieje wokół jednostki pływającej i to często w bardzo bliskiej odległości. Kluczowa w tym przypadku okazuje się dobra znajomość prądów stałych i pływowych, a także godzin wysokiej i niskiej wody.
Wyróżnić można różne rodzaje mgły, jednak z punktu widzenia żeglowania istotne są dwa typy. Pierwszym z nich jest mgła radiacyjna, występująca na wodach śródlądowych, natomiast drugim rodzajem – mgła adwekcyjna, jaka często pojawia się na morzach.
ABC żeglowania we mgle
Odpowiednia znajomość wód to jedno, ale mgła zawsze rodzi wątpliwości, jak zachować się w zaistniałej sytuacji. Jakie są możliwości? Niektórzy żeglarze decydują się na zakotwiczenie w oczekiwaniu, aż mgła ustąpi.
Z kolei inni postanawiają trzymać się kursu, ale przy mocno zmniejszonej prędkości. W obu przypadkach konieczne jest zaś nadawanie sygnałów mgłowych.
Należy jeszcze wspomnieć o trzeciej opcji, która jest rzadko stosowana, mianowicie o obraniu kontrkursu.
Nadzieja na to, że uda się powrócić na obszar o lepszej widoczności bywa jednak zwodnicza.
Sygnały mgłowe
Warto od razu wyjaśnić, czym są owe sygnały mgłowe i w jaki sposób je stosować. Wykonuje się je albo za pomocą gwizdków, albo też rogów mgłowych. Trzeba jednak pamiętać, aby nie stosować dzwonu, ponieważ jego dźwięk oznaczałby statek na mieliźnie.
W każdym razie jeden długi dźwięk stosuje się w razie jednostki o napędzie mechanicznym (na silniku), która posuwa się po wodzie. Dwa długie dźwięki dotyczą statku mechanicznego niebędącego w drodze (tzw. underway, but not making way), natomiast jeden dźwięk długi i dwa krótkie oznaczają statek żaglowy.
Odpowiednia szybkość
Można się zastanawiać nad tym, jaka szybkość jest bezpieczna. Znawcy tematu uważają, że taka, która pozwoli zatrzymać jednostkę pływającą na dystansie równym połowie widoczności. W praktyce wygląda to następująco – jeżeli mgła ogranicza widoczność do około 50 metrów, to potrzeba około 30 metrów na zatrzymanie jachtu.
Stosowanie reflektora radarowego
Bardzo pomocny w tak trudnych warunkach atmosferycznych będzie reflektor radarowy umieszczony na maszcie. W ten sposób oświetli się zarówno pokład, jak i żagle.
W efekcie w dużym stopniu zwiększy się widoczność jachtu dla innych jednostek, które znajdują się w pobliżu (lub mogą się w nim znaleźć).
Żagle czy silnik?
Decyzja o tym, czy zdać się na silnik czy też pozostać jedynie pod żaglami nie jest taka prosta do podjęcia.
Oba rozwiązania nie są po prostu doskonałe. Same żagle sprawią, że trasa może się stać mniej przewidywalna, jednak płynięcie na silniku mocno utrudnia (czasami nawet uniemożliwia) usłyszenie sygnałów mgłowych lub pracę silnika innych jednostek.
Natomiast warto pozostawić żagle na wietrze, ponieważ białe płachty łatwiej dojrzeć niż sam maszt.
O czy warto jeszcze pamiętać przy żeglowaniu we mgle?
Mgła na wodzie stanowi poważne zagrożenie. Nawet zmysły człowieka stają się zawodne. Kształty zaczynają się rozmywać, a dźwięk rozpraszać. Stąd też realna ocena sytuacji jest utrudniona. Warto wtedy zaangażować całą załogę w nasłuchiwanie sygnałów mgłowych oraz obserwację otoczenia jachtu. Jednak kluczowe są odczyty z radaru, dużym ułatwieniem jest także system AIS.
Lepiej nie ruszać się z przystani lub portu przy mgle, kiedy jednostka nie ma radaru. Jeżeli mgła pojawi się podczas rejsu, to koniecznie należy skontaktować się z innymi jednostkami, aby upewnić się, że nasza jest widoczna na innych radarach. Zaleca się również unikanie szlaków przeznaczonych dla dużych statków (farwaterów) oraz najbardziej uczęszczanych torów wodnych.
Warto również zapoznać się z „Konwencją w sprawie międzynarodowych przepisów o zapobieganiu zderzeniom na morzu”, w której znajdują się konkretne informacje na temat poprawnego zachowania się podczas rejsu we mgle.
Loading...